藤原義江
藤原 義江 | |
---|---|
![]() | |
基本情報 | |
出生名 | 水野 義江 |
別名 | 吾等のテナー |
生誕 | 1898年12月5日 |
出身地 |
![]() |
死没 | 1976年3月22日(77歳没) |
ジャンル | オペラ |
職業 | オペラ歌手 |
太平洋戦争の戦前から戦後にかけて活躍した世界的オペラ歌手。藤原歌劇団を創設した。父親はスコットランド人貿易商、母親は日本人琵琶芸者、大阪府で生まれた。
生涯
編集流浪時代
編集オペラとの出会い
編集海外音楽修業
編集吾等のテナー
編集藤原歌劇団
編集戦後の藤原義江
編集逸話
編集系譜
編集
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 安藤文子 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
| ネール・ブロディ・リード |
|
|
|
|
|
|
| 藤原洋太郎 |
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 藤原義江 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
| 坂田キク |
|
|
|
|
|
|
| 藤原義昭 |
| 元良誠三 |
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| あき |
|
|
| 女 |
|
|
|
|
|
| 元良信彦 | ||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 由美子 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 中上川才蔵 |
|
|
|
| 中上川彦次郎 |
|
| 宮下左右輔 |
|
|
| 女 |
|
| 山中晋次 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 池田成彬 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| 婉 |
|
|
|
| 澄 |
|
|
|
|
|
|
|
| 敏 |
|
| 登茂子 |
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 艶 |
|
|
|
|
|
|
|
| 岩崎東一 |
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| 朝吹泰造 |
|
|
|
| 朝吹英二 |
|
| 中上川三郎治 |
|
|
| 岩崎隆弥 |
|
| 槙原稔 |
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 中上川健一郎 |
|
|
|
|
|
|
| 槙原純 | ||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| 幾能 |
|
|
|
| 野依範治 |
|
| 蝶子 |
|
|
|
|
|
|
|
| 喜久子 |
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
| 武藤山治 |
|
| 吉沢清次郎 |
|
|
|
|
|
|
|
| 山口寿夫 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
| チセ |
|
| 勝子 |
|
|
|
|
|
|
|
| 紀子 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| 緒方洪庵 |
|
|
| 緒方収二郎 |
| 淑子 |
|
|
|
| 美和 |
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤八十吉 |
|
|
|
| 福澤範一郎 |
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 小山完吾 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤一太郎 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| 敦子 |
|
| 小山章吾 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 遊喜 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 糸 |
|
| 八重 |
|
|
| 小山五郎 |
|
| 小山伸二 |
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤桃介 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤駒吉 |
|
|
|
|
|
|
| 黒松俊一郎 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 房 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 松方正義 |
| 松方五郎 |
|
|
| 松方正信 |
|
| 和子 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 松方正隆 |
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| てる子 |
|
| 松方正範 |
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 田中克洋 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 中村貞吉 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 中村愛作 |
|
|
|
| 中村仙一郎 |
|
| 貞子 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 里 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 中村文夫 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 三重子 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 清岡邦之助 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 桂子 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 清岡暎一 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| 渡辺紀久男 |
|
| いく子 | ||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 俊 |
|
|
|
|
|
|
|
| 武子 |
|
|
|
|
|
|
|
| ともの | ||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 紀久子 |
|
| 純子 | |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 渡辺良吉 |
|
| 渡辺晴男 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 志立鉄次郎 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 岩崎正男 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 多代 |
|
|
|
| 木内宏 |
|
|
|
|
|
| 雅美 | |||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 滝 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 寛子 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| 福澤諭吉 |
|
|
|
| 木内重四郎 |
|
| 木内信胤 |
|
|
|
| 木内孝 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 木内良胤 |
|
|
| 木内昭胤 |
|
| 木内孝胤 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 磯路 |
| 福澤億之助 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤三八 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 錦 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 浦子 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 清 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤大四郎 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤進太郎 |
|
|
|
| 福澤幸雄 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 益子 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| アクリヴィ |
|
|
|
| エミ |
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 潮田伝五郎 |
|
| 潮田江次 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| 光 |
|
| 潮田勢吉 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ラク |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 林雅之助 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 林董 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 岩崎忠雄 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| 岩崎弥之助 |
|
|
|
|
|
| 岩崎俊弥 |
| 淑子 |
|
|
|
|
|
|
|
| 須賀川誠 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 菊 |
|
| 福澤時太郎 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤雄吉 |
|
| 和子 |
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 福澤捨次郎 |
|
| 福澤堅次 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 万里子 |
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| 岩崎弥太郎 |
|
|
|
|
|
|
|
|
| 綾子 |
|
|
|
| 初子 |
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
| 岩崎久弥 |
|
| 岩崎彦弥太 |
|
|
| 岩崎寛弥 |
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
代表曲(流行歌)
編集映画
編集- 藤原義江のふるさと(1930年(昭和5年)製作・公開)
テレビドラマ
編集NHK紅白歌合戦出場歴
編集年度/放送回 | 曲目 | 対戦相手 |
---|---|---|
1954年(昭和29年)/第5回 | 鉾をおさめて | 長門美保 |
1955年(昭和30年)/第6回 | 女心の歌 |
評伝
編集- 牛島秀彦『藤原義江 歌と女たちへの讃歌』 読売新聞社、1982年
- 古川薫『漂泊者のアリア』 文藝春秋、1990年/文春文庫、1993年
- 佐井勇二郎『藤原義江 オペラ開拓の道を行く』 鉱脈社、2000年
- 斎藤憐『ピンカートンの息子たち』 岩波書店 、2001年。ISBN 4-00-001925-2
- 「昭和不良伝」で倉場富三郎と藤原義江をあつかう
脚注
編集- ^ 瓜生寅 うりゅう はじむ国立国会図書館
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 昭和音楽大学オペラ研究所 オペラ情報センター
- ^ 『朝日新聞』1948年4月29日(東京本社発行)朝刊、2頁。
- ^ a b テナー藤原義江の母さんが判る『日米』, 1932.7.14
参考文献
編集- 『藤原義江―流転七十五年 オペラと恋の半生』「人間の記録」日本図書センター、1998年。ISBN 4-82054-318-0
- 自伝的エッセイの改題復刻版。1974年に「流転七十五年」主婦の友社で出版。巻末に年譜あり。
- 増井敬二、昭和音楽大学オペラ研究所 編『日本オペラ史~1952』水曜社、2003年。ISBN 4-88065-114-1