ピアノソナタ第3番 (ベートーヴェン)

出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』

3調2-3179522-26[1][2]

[]


23179317958[3][4]3[1][2]

31796[ 1][5][6]1793[7]2[5]

[]

1[]


Allegro con brio 4/4 調

[2]314[4][8]1

1

 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff { \key c \major \time 4/4 \tempo "Allegro con brio."
    <e c>2 <d b>16( <e c> <d b> <e c>) <f d>8-. <e c>-. <d b>4-. <g b,>-. r2
    <f d>2 <e cis>16( <f d> <e cis> <f d>) <g e>8-. <f d>-. <e c!>4-. <c' e,>-. r2
   }
   \new Dynamics {
    s2\p
   }
   \new Staff { \key c \major \time 4/4 \clef bass
    <g, c,>1 <g g,>4-. <g g,>-. r2 <b g,>1 <g c,>4-. <g c,>-. r2
   }
  >>
 }

突如フォルテッシモとなりトレモロによる華麗な推移が置かれる[4]。続いてト短調(譜例2)とト長調(譜例3)で新しい主題が歌われる。ともにソナタの主要主題たりえる性格を有する両主題は、いずれも1785年に作曲された少年期の習作であるピアノ四重奏曲 ハ長調 WoO.36-3からの引用である[2]

譜例2


 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key c \major \time 4/4
    \override TextScript #'avoid-slur = #'inside
    \override TextScript #'outside-staff-priority = ##f
    d'4^\markup    
    \override #'(baseline-skip . 1) {
     \halign #-4
     \teeny \center-column {
      \musicglyph #"scripts.turn"
      \sharp
     }
    } ( e8 fis g a bes d,) \acciaccatura e8 d( cis) cis-. cis-. cis2
    c!8( fis a fis c' a fis c) b!( aes' g f! es d c b)
   }
   \new Dynamics {
    s4\p
   }
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key c \major \time 4/4 \clef bass
    g,8( bes d bes d bes g bes) g( a e' a, e' a, g a)
    fis( a d a d a fis a) f!( g d' g, d' g, f g)
   }
  >>
 }

譜例3


 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key c \major \time 4/4
    g'8( d cis d g d b' d,) d'2( b4 g) fis8( d cis d fis d a' d,) c'2( a4 fis)
   }
   \new Dynamics {
    s4_\markup \italic dolce
   }
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key c \major \time 4/4 \clef bass
    <<
     { s1 r8 d,8( cis d g d b' d,) c'!2( a4 fis) r8 d( cis d fis d a' d,) }
    \\
     { <d g,>1  b c! a }
    >>
   }
  >>
 }

3[2][8][9][2][8]1調調1[4]調12調3調[2][1]調[4][2][ 2]11

2[]


Adagio 2/4 調

[2]調1調調[4]ABABA[8]4

4

 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff { \key e \major \time 2/4 \tempo "Adagio."
    <<
     {
      gis'16.( fis32) gis16-. a-. <fis b,>8 b\rest
      e,16.( dis32) e16-. fis-. <dis b a>8 b'16\rest b,
      <e b>( <fis b,> <gis e b> <a fis cis>) <fis dis>8 b16\rest <b dis,>
      <b e,>16( <a b,> <gis b,> <cis cis,>32 a) <fis b,>8 b\rest
     }
    \\
     { b,4 s b s }
    >>
   }
   \new Dynamics {
    s2\p
   }
   \new Staff { \key e \major \time 2/4 \clef bass
    <e, e,>4 <dis a>8 r <e gis,>4 <dis fis,>8 r gis16( dis e <a a,>) <b b,>8 r16 <fis a,>
    <gis gis,>16( <dis fis,> <e e,> <a a,>32 fis) <dis b>8 r
   }
  >>
 }

間もなく副主題がホ短調で提示される(譜例5)。オルガン音楽を思わせるような低音部と中音部の装飾的音型に加え、左手が右手と交差して高音部にため息のようなモチーフを置いていく[4][8]

譜例5


 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key e \minor \time 2/4
    r32 e([ g b] c b e, b') r e,([ g b] c b e, b')
    r dis,([ a' b] c b dis, b') r dis,([ fis b] c b dis, b')
   }
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key e \minor \time 2/4 \clef bass
    <e,, e,>4 <g g,> <fis fis,> <a a,>
   }
  >>
 }

544調[10][1][10]

3[]


Scherzo. Allegro 3/4 調

2[10]6

6

 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff { \key c \major \time 3/4 \partial 4.
    \tempo \markup {
     \column {
      \line { SCHERZO. }
      \line { Allegro. }
     }
    }
    <<
     {
      \stemDown g''8( fis g) a4-. g-. f!-. \stemUp e-. d-. c-. b2. c
      \stemDown <d b g> <e c g> <g d g,>4-. <f b, g>-. <e c g>-. <d b g>
     }
    \\
     { s4. s2. d,4\rest d8\rest e( d e) f4-. d-. g-. e-. d-. c-. }
    >>
   }
   \new Dynamics {
    s2\p
   }
   \new Staff { \key c \major \time 3/4 \clef bass
    r8 r4 R2. s2. s r4 r8 g8( fis g) a4-. g-. f!-. e-. d-. c-. b-. g-. c-. g
   }
  >>
 }

17[10]3[8]調7

7

 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff = "up" { \key c \major \time 3/4 \tempo "Trio"
    \stemUp \change Staff = "down" \times 2/3 { e,8 a c }
    \change Staff = "up" \times 2/3 { e a c } \times 2/3 { e c a }
     e'8*2/3 b gis e \change Staff = "down" b gis e gis b |
     e, a c \change Staff = "up" e a c e c a |
     e' b gis e \change Staff = "down" b gis e gis b
   }
   \new Staff = "down" { \key c \major \time 3/4 \clef bass
    \stemDown <a, a,>2. <b b,> <c c,> <d d,>
   }
  >>
 }

[9][8][10]

4[]


Allegro assai 6/8 調

[4][8][10]3816

8

 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff { \key c \major \time 6/8 \tempo "Allegro assai." \partial 8
    g'8 <c g e>-. <b f d>-. <c g e>-. <d a f>-. <e b g>-. <f c a>-.
    <g d b>-. <a e c>-. <b f d>-. <c g e>-. <d a f>-. <e c>-.
    <f c>4-. <e c>8-. <f c>4-. <e c>8-. <d c>4-. r8 r4 d,,8
    <g d b>-. <fis c a>-. <g d b>-. <a e c>-. <b f d>-. <c g e>-.
    <d a f>-. <e b g>-. <f c a>-. <g d b>-. <a e c>-. <b f d>-.
    <c g e>4-. <d g, f>8-. <c g e>4-. <d g, f>8-. <c g e>4-.
   }
   \new Dynamics {
    s8\p
   }
   \new Staff { \key c \major \time 6/8 \clef bass
    r8 <c,,, c,>4 r8 r4 r8 r4 r8 r4 \clef treble g'''8-. a4-. g8-. a4-. g8-. fis4-. r8 r4 r8 \clef bass
    <g,,, g,>4 r8 r4 r8 r4 r8 r4 \clef treble g''8-. <c c,>4-. <b g>8-. <c c,>4-. <b g>8-. <c c,>4-.
   }
  >>
 }

続いて重音を含む伴奏音型に乗り、ロンド主題とは対照的なト長調の流麗な主題が奏でられる(譜例9)。

譜例9


 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key c \major \time 6/8
    c'4.~( c8 a fis) d'4( b16 g) d'4( b16 g) c4.~( c8 a fis)
   }
   \new Dynamics {
    s2.\p s4.\sf s\sf
   }
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key c \major \time 6/8 \clef bass
    d,16 <a' fis> d <a fis> d <a fis> c, <a' fis> d <a fis> d <a fis>
    b, <b' g> d <b g> d <b g> d <b g> d <b g> d <b g>
    d, <a' fis> d <a fis> d <a fis> c, <a' fis> d <a fis> d <a fis>
   }
  >>
 }

譜例9が1オクターヴ高い音域で繰り返され、経過を置くと譜例8が再現される。重音が連続する推移を経るとヘ長調の主題がドルチェで奏でられる[10](譜例10)。

譜例10


 \relative c' {
  \new PianoStaff <<
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key c \major \time 6/8
    <f c a>4.( <a f c> <c a f> <f c a>) <e c g>( <d b f> <c g e> <bes g c,>)
    <a f c>( <g e bes> <f c a> <g d g,>) <e c g>( <d b! f>) <c g e>4 r8 r4 r8
   }
   \new Dynamics {
    s2_\markup \italic dolce
   }
   \new Staff \with { \remove "Time_signature_engraver" } { \key c \major \time 6/8 \clef bass
    <f,,~ f,~>2. <f f,> <c'~ c,~> <c c,>4. c,4( d16 e)
    <f f,>4. <g g,> <a a,> <b! b,!> <c c,> g c,8( e g c d e)
   }
  >>
 }

10[10]9調8[10]3[4][9]

脚注[編集]

注釈[編集]



(一)^ "M. Joseph Haydn, Docteur en musique"[4]

(二)^ [8][9]

出典[編集]



(一)^ abcd3 - . 2016116

(二)^ abcdefghi 1980, p. 328.

(三)^  1980, p. 323.

(四)^ abcdefghijAngela Hewitt. Piano Sonatas Opp 2/3, 13 &28.  Hyperion Records. 2016116

(五)^ ab 1980, p. 322-323.

(六)^  1980, p. 372.

(七)^  1980, p. 322.

(八)^ abcdefghiAndras Schiff lecture recital: Beethoven's Piano Sonata Op 2 no 3.  The Guardian. 2016116

(九)^ abcdBeethoven, Piano Sonata No.3 (PDF).  Breitkopf & Härtel. 2016116

(十)^ abcdefghi 1980, p. 330.

参考文献[編集]

  • 大木, 正興『最新名曲解説全集 第14巻 独奏曲I』音楽之友社、1980年。ISBN 978-4276010147 
  • CD解説 Angela Hewitt, Hyperion Records, Piano Sonatas Opp 2/3, 13 & 28, CDA67605
  • 楽譜 Beethoven: Piano Sonata No.3, Breitkopf & Härtel, Leiptig

外部リンク[編集]