蕃書調所

出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』
「蕃書調所跡」の碑。1856年安政3年)開設時の所在地に建立(東京都千代田区九段南)

蕃書調所(ばんしょしらべしょ)は、1856年安政3年)に発足した江戸幕府直轄の洋学研究教育機関。開成所の前身で東京大学東京外国語大学の源流諸機関の一つ。蛮書調所とも表記する。

概要[編集]


185366615[1][ 1]18554142228[2][1]8[3]36118830

18563173211調[6][ 2][18]西18572124118

456

調[ 3][ 4][21]

186092389西調[22]129[23]18622[24]18623112211

18626152518調

18626202523186321621228[27][ 5]1863321323調

1863112131011

[]


186731868

[]


調186018622調調

[]

[]


18574118[28]1860107823 [ 6]西[ 7]1866[31][32]

1861717610

18622

[]


186088[ 8][ 9][ 10]

[]


185631854[ 11]使1[38]

[ 12]18574185810

[]


18614貿[ 13]調[41]18611022919[42][43][44]

[]


18622150

[]


18574調[45]

[]


調[46]

創設者[編集]

西洋学、語学[編集]

オランダ語、翻訳一般[編集]


 

 

 

 

 

 

 

 

西 () 18622

 

 

 

 

 18622

 [28]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

英語[編集]

フランス語[編集]

ドイツ語[編集]

精錬学(化学)[編集]

物産学[編集]

数学[編集]

筆記方[編集]

画学[編集]

主な出版物[編集]


[ 1][ 2]西使2︿118641861

調20221111129[47][ 14]
『海国図志[※ 1][※ 2]』、別題『瀛環志略[※ 3]』等の伝来
書名 著者、撰者 翻訳者 発行所 発行年 備考0000
海国図志 魏源 1875(光緒元)年(重刊) 100巻【290-G31k】
海国図志 魏源 撰 林尚書 訳、塩谷甲藏・箕作阮甫 校 須原屋伊八 1854(嘉永7)年 【W335-22】
海国図志–墨利加洲部 魏源 編  中山傳右衞門 校  和泉屋吉兵衞ほか 1854(嘉永7)年 8巻 【W487-N5】
美理哥国総記和解[注釈 15] 雞窓正木篤 1854(嘉永7)年 3編【W335-29】
続亜米利加総記[48] 広瀬竹庵 1854(嘉永7)年 2巻【W335-23】
海国図志–英吉利国部 [※ 2] 魏源( 塩谷宕陰(訓点)、箕作逢谷(訓点) 1856(安政3)5月
元は昌平坂学問所の蔵書、3冊(上、中、下)
海国図志 〔魏源〕編   写 巻39【宍戸璣関係文書(その2)279】
瀛環志略[49][注釈 16] 徐繼畭 撰  棪雲樓 1873(同治12)年 10巻【290-Z52e】
瀛環志略 徐継畬 井上春洋等(訓点) 米津清平 1861(文久元)年 10巻 【W996-N1341】
瀛環志略 徐継畬 井上春洋等(訓点) 1861(文久元)年 巻1,3【W996-N1311】
瀛環志略 徐継畬 10巻 【箕作阮甫・麟祥関係文書(寄託)31】
Handleiding tot de kennis der artillerie, voor de kadetten van alle wapenen[50]。3 druk。[士官候補生のためのあらゆる 武器の砲術の知識マニュアル]。 Overstraten, J. P. C. van Ter boekdrukkerij van de Gebroeders NYS, voor rekening van de Koninklijke Militaire Akademie 1850年 【蘭-1395】[28]
砲科新論 大鳥圭介 縄武館(蔵版) 1861(文久元)年 巻1-4【W451-N17】[51]
Handleiding tot de kennis der versterkings-kunst, ... 2. druk[52] Pel, C. M. H Gebr. Muller 1852 【蘭-3156】吉母波百児 ほか『築城典刑』(陸軍所、1864年)の原書[53]
築城典刑 吉毋波百児 大鳥圭介 1860(万延元)年 5巻【W153-N7】
Beschrijving hoedanig de Koninklijke Nederlandsche troepen en alle in militaire betrekkung staande personen gekleed, ...[54] Gebr. van Cleef 1823 【蘭-832】
和蘭官軍之服色及軍装略図[55] セウプケン 著述 山脇正民 講武塾蔵版 1858(安政5)年 【W442-30】村上文成 画 
地球説略 褘理哲[注釈 17] 著述 箕作阮甫 訓点 1860(万延元)年 【箕作阮甫・麟祥関係文書(寄託)37】[56]
地球説略疏証 〔箕作阮甫〕 自筆本 【箕作阮甫・麟祥関係文書(寄託)20】
種痘略観 Ponpe(Thm. J.L.C. Pompe van Meerdervoort 箕作阮甫[注釈 18] 自筆本  1857(安政4)年(序) 【箕作阮甫・麟祥関係文書(寄託)4】
玉石志林 箕作阮甫 箕作刊 4巻【W473-N8】
遐邇貫珍  〔箕作阮甫〕 自筆本 1853年12月、1855年9月、1855年10月 【箕作阮甫・麟祥関係文書(寄託)87】
和蘭宝函  写 〔江戸後期〕 【111-286】
六合叢談〔刪定本〕 〔洋書調所〕編  老皀館 【WB42-22-3】【特42-560】
中外新報  老皀館 1859年10月1日(第6号)【WB43-1-2】
バタヒヤ新聞[注釈 19] 〔蕃書調所〕 老皀館 1861年(10月5日) 【WB43-82】巻11
Elements of international law.[注釈 20] ヘンリー・ホイートン英語版 London : Sampson Low, son, & co. 1857 第6版【J-7】
万国公法 惠頓(ホートン)撰 丁韙良(ウィリアム・マーティン英語版 1864(同治3)年 4巻【W651-N4】
万国公法 惠頓 撰 丁韙良 萬屋兵四郎 〔江戸時代末期〕 巻4【W651-N5】
万国公法 〔惠頓〕撰 〔丁韙良〕  写 序・第1巻【杉浦譲関係文書119】
和解万国公法  写 【憲政資料室収集文書1247】
性法万国公法国法制産学政表口訣 Vissering 西周  写 【西周関係文書31a】
Volkenregt 万国公法(蘭文)  写 1863(文久3年頃) 【津田真道関係文書3】
万国公法 畢洒林(Vissering) 西周助 銭屋惣四郎ほか 1868(慶応4)年 4巻【W996-N25】
万国公法 4巻 シモン・フィセリングドイツ語版オランダ語版 西周助 竹苞楼ほか 1866(慶応2)年(序刊) 【W358-41】
泰西国法論  Vissering 津田真道 自筆本 1866(慶応2)年5月15日より6月25日稿 巻之一 【津田真道関係文書5】
泰西国法論 Vissering 津田眞一郎 18758(明治)年5月 【津田真道関係文書9-1】
書名 著者、撰者 翻訳者 発行所 発行年 備考



(一)^ ab 11︿https://www.iiif.ku-orcas.kansai-u.ac.jp/hakuen_bunko/002473933#?page=12024120 

(二)^ abc 1︿ >  > https://www.digital.archives.go.jp/item/4168882.html2024120  NATIONAL ARCHIVES OF JAPAN

(三)^  1870, p. 42

参考文献[編集]


使

   026   :  567720147593-595CRID 1520572358409491072 Chemistry & chemical industry

 --4531999260-65CRID 1523669555968061312ISSN 0287-5403 

 CRID 1040282257247559040 201341 - 2020331

 BERIGTEN4619933121-22CRID 1050292572100399872 

 --43200413-25CRID 1520009408157134080ISSN 1347-4987 

 20--498 777Kadokawa20048236-239NDLJP:R100000002-I000000024399-i6287538 :00024584

95. 調201810107- ISBN 978-4-87582-825-9NDLJP:R100000002-I029227629

︿1965NDLJP:2965880 

稿  187041,42 doi:10.11501/1911492"59"   1809-1867

 2433200054-63CRID 1523951030853890048ISSN 0916-4030 
List of Employees of the Bureau for the Inspection of Barbarian Books

Perry, Matthew Calbraith1794-1858   45181-186doi:10.11501/1028757 NDLJP:R100000002-I000000592946

195934
  廿   2919861doi:10.11501/12208226https://ndlsearch.ndl.go.jp/books/R100000002-I0000017880322024119 ISBN 4-13-091379-4 1859

 3219862183,195doi:10.11501/122122456https://ndlsearch.ndl.go.jp/books/R100000002-I0000017917692024119 ISBN 4-13-091382-4 1859
   西使 183

    195

 351986478,195doi:10.11501/12209233https://ndlsearch.ndl.go.jp/books/R100000002-I0000018037152024119 ISBN 4-13-091385-9 1860
    78

   113

 37198651doi:10.11501/12205710https://ndlsearch.ndl.go.jp/books/R100000002-I0000018098572024119 ISBN 4-13-091387-5 1860

    1

  125     95203043 : 20194https://jpsearch.go.jp/item/tokyomuseumcolection-edo_tokyo_museumjbD9520304312023129 ISBN 978-4-909155-10-81  718543

 1 : 2005 828

 5.  : 391 199154-58CRID 1390001204310595840 

 西 1195126-28https://dl.ndl.go.jp/pid/2422566/1/362024119 NDLJP:2422566

17419114108doi:10.11501/3566387NDLJP:R100000002-I000000024395-d3566387 

 調 152 (1376)196981-104-8NDLJP:3359244  

  052   : 73720207544-546CRID 1520009408147166720ISSN 0022-7684 

 422009104-107CRID 1520573330019719424ISSN 0916-4030 

[]




 CRID 10400007823665559041988 - 1990

 稿CRID 10402822565489372161990 - 1992

 :CRID 10400007816635642881995 - 1995

  19 |ref=CITEREF2006CRID 10402822574274208002006 - 2008

 CRID 10402822567513199362002 - 2005

 CRID 10402822567863175682003 - 2004

[]









脚注[編集]

注釈[編集]



(一)^ [1]

(二)^ [7][8][9][10][11][12]

(三)^ 1857212411858735523267

(四)^ Way, R. Q. 1861[19][20]

(五)^ 

(六)^ 婿18452輿輿[29]

(七)^ [30]

(八)^ 

(九)^ 3

(十)^ [33][34][35]調

(11)^ [36]1854[37]

(12)^ 1849220061014-2007110[39]ISBN 9784805112205

(13)^ 稿調[40]

(14)^ ︿西[29]

(15)^  ;   (7). .  . NCID BA49131211 , 2, 21, [1], 23cm1 : 35mm

(16)^ 18492919西1014542

(17)^ Way, Richard QuartermanKi, RitetsuWei, Li-cheWei, R. Q.Wē, Richādo Kwōtāman 

(18)^ door Thm. J.L.C. Pompe van meerdervoort, Officier van Gesondheid bij de koninglijke Nederlandsche ZeemagtThm.LC

(19)^ Javasche courant1861調

(20)^ 

(21)^ 185851853-1854[29]

出典[編集]



(一)^ abc 1969, pp. 1-104-8

(二)^  1986a, p. 48,   1028     1986b, pp. 183, 195,   1217  西使 1218     1986c, pp. 78, 195,    1986d, p. 1,       

(三)^  

(四)^ 192006 - 2008

(五)^  2013, 2013 - 2019

(六)^ [4][5]

(七)^  2003, 2003 - 2004

(八)^  2006, 2006 - 2007

(九)^  1995, 1995 - 1995

(十)^  1990, 1990 - 1992

(11)^  2002, 2002 - 2005

(12)^  1988, 1988 - 1990

(13)^  1999, pp. 6065

(14)^  1993, pp. 2122

(15)^  2004, pp. 1325

(16)^  2000, pp. 5463

(17)^  2009, pp. 104107

(18)^ [13][14][15][16][17]

(19)^ NCID BC0621608832

(20)^  1862NCID BB18719522

(21)^  1 調調西2000106-59doi:10.11501/3165231 4490

(22)^   1986c, pp. 78, 195, 27 52   39 26  

(23)^ 7 調 

(24)^ Perry,  & 45, pp. 181186, 

(25)^  2004, pp. 236239, 498

(26)^  1911, p. 108, 

(27)^ [25][26]

(28)^ abcOverstraten, J. P. C. van  1858NCID BA43781600

(29)^ abchttps://ndlsearch.ndl.go.jp/gallery/exhibit2022/211

(30)^ Pijl, Rudolph van der (1822) (). Gemeenzame leerwijs : voor degenen, die de Engelsche taal beginnen te leeren, het Engelsch naar den beroemden Walker en het Hollandsch naar de heeren Weiland en Siegenbeek (2e, veel verb. uitgave ed.). Blusse en Van Braam. NCID BC17110679 :  2

(31)^  1866 NCID BC06435718 

(32)^ 1866 NCID BC06807528 

(33)^  1991, p. 54-58

(34)^  &  2014, pp. 593595

(35)^  2020, pp. 544546

(36)^  1951, pp. 2628

(37)^  2019, 125 1  185473

(38)^  1965

(39)^ 2020 NCID BC03404897 

(40)^  2005

(41)^  2006, p. 190,  

(42)^  2005

(43)^ , 1941https://ci.nii.ac.jp/ncid/BN06951441 

(44)^  : 1881912https://ndlsearch.ndl.go.jp/books/R100000102-I000025322"S0001/Mo040/020314912" 

(45)^  1993doi:10.11501/31035622 3

(46)^ , 2018 & 95. 調, pp. 107-

(47)^ . .   (20221117). 2024120

(48)^  1854 NCID BB11716559 

(49)^ 18492919西1014542

(50)^ Overstraten, J. P. C. van (1850) (). Handleiding tot de kennis der artillerie, voor de kadetten van alle wapenen. Ter boekdrukkerij van de Gebroeders NYS, voor rekening van de Koninklijke Militaire Akademie [NYS]. NCID BD03229615. "Mulken, van J.J. Krijgskundige leercursus ten gebruike der Koninklijke Militaire Akademie. [JJ]" 

(51)^  1251861NCID BB19551055

(52)^ Pel, C. M. H (1852). Handleiding tot de kennis der versterkings-kunst, ten dienste van onder-officieren, die zich tot het examen voor officier der infanterie willen voorbereiden. 2. druk,. Gebr. Muller. NDLJP:R100000002-I000006419539 

(53)^ NDLJP:R100000002-I000003284687

(54)^  Beschrijving hoedanig de Koninklijke Nederlandsche troepen en alle in militaire betrekkung staande personen gekleed, geëquipeerd en gewapend zijn ...  [...]. Gebr. van Cleef. (1823). NDLJP:R100000002-I000007946405. "Gevolgd van 51 platen met eene titel-plaat, voorstellende officieren en manschappen van alle wapenen, in hunne volle kleeding en wapenrusting. [51]" 

(55)^ Teupken, Jan Frederik   51858doi:10.11501/3508069NDLJP:R100000002-I000003280234"Kleeding en wapenrusting van koninglyke noderlandsche troepen" 

(56)^ Way, R. Q.3   []1860NCID BA81540493

[]


使


 ︿ 112doi:10.20730/100319233 

︿ 116doi:10.20730/100319237 

 調 197954

 調  198459

 調 1119913

寿1992 ISBN 978-4-40-401900-4

 調 519935

 ︿2006 NCID BA76630236 ISBN 4623046486
317-322


[]


調 - 

調 1 

 

 沿