ロマンシュ語

出典: フリー百科事典『ウィキペディア(Wikipedia)』
ロマンシュ語
Romansh, Rumantsch
ロマンシュ語で書かれた文章や看板
話される国 スイスの旗 スイス
地域 グラウビュンデン州
話者数 36,600人(2012年[1]
言語系統

インド・ヨーロッパ語族

表記体系 ラテン文字
公的地位
公用語 スイスの旗 スイス
統制機関 スイスの旗 Lia Rumantscha
言語コード
ISO 639-1 rm
ISO 639-2 roh
ISO 639-3 roh
スイスにおけるロマンシュ語話者の分布(ダークグリーン)
消滅危険度評価
Definitely endangered (Moseley 2010)

テンプレートを表示

 Roh-vallader-rumantsch.ogg rumantsch, rumàntsch, Roh-putèr-rumauntsch.ogg romauntsch, Roh-Sursilvan-Romontsch.ogg romontsch42000

使使2012調36600使2000調6[2]0.5%[3]使11698[4][5]

4

[]




1982使tg

[]


SursilvanSutsilvanPutèrSurmiranVallader便1982Heinrich Schmid1921-1999Rumantsch Grischun2010

歴史[編集]

起源と近代までの発展[編集]


15

()

19世紀から20世紀にかけてのロマンシュ語[編集]


調1803()1892 1803 73,000  36,600  16使

1833

()

20退調[6]
グリソン地域のロマンシュ語話者数 1803–1980年[7]
西暦 ロマンシュ語話者 (実数) ロマンシュ語 % ドイツ語 % イタリア語 %
1803 36,700 c. 50% c. 36% c. 14%
1850 42,439 47.2% 39.5% 13.3%
1880 37,794 39.8% 46.0% 13.7%
1900 36,472 34.9% 46.7% 16.8%
1920 39,127 32.7% 51.2% 14.8%
1941 40,187 31.3% 54.9% 12.8%
1960 38,414 26.1% 56.7% 16.1%
1980 36,017 21.9% 59.9% 13.5%

(後略)

共通ロマンシュ語[編集]

学校教育におけるロマンシュ語の採択状況
  共通ロマンシュ語を採択した自治体
  その地方の方言を採択した自治体
  一時共通ロマンシュ語を採択したものの、後に方言に変更した自治体
(2013年9月時点)

33

/t͡ɕ/aou使 chietg[]chechi/ke//ki/[ö][ü]/ja/
Pro Idioms

GiaGieèei

dumondadamonda
 

2001使使Lia RumantschaDicziunari Rumantsch Grischun

20002009201040西

20032005[5]201114201112[8]2020724[9][10][11]

[]



日本語 Sursilvan Sutsilvan Surmiran Putér Vallader Rumantsch Grischun ラテン語 イタリア語
aur or or or or,aur,ar aur aurum oro
硬い dir dir deir dür dür dir dūrus duro
egl îl îgl ögl ögl egl oculus occhio
軽い lev leav lev liger leiv lev levis leggero
treis tres treis trais trais trais trēs tre
neiv nev neiv naiv naiv naiv nix neve
車輪 roda roda roda rouda rouda roda rota ruota
チーズ caschiel caschiel caschiel chaschöl chaschöl chaschiel caseus formaggio,cacio
casa tgeasa tgesa chesa chasa chasa casa casa
tgaun tgàn tgang chaun chan chaun canis cane
comba tgomba tgomma chamma chomma chomma camba gamba
gaglina gagliegna gagligna gillina giallina giaglina gallus gallo
gat giat giat giat giat giat cattus gatto
tut tut tot tuot tuot tut tōtus tutto
fuorma furma furma fuorma fuorma furma fōrma forma
jeu jou ja eau eu jau ego io

マスメディア[編集]


1740[12]Radio Rumantsch[13]Radio Engiadina[14]La Quotidiana1997Südostschweiz[15]Posta LadinaValladerPutèr3[16]

4

[]


使50

[]

[]

[]


24使

A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, (W), X, (Y), Z.

WY使

[]

[]



a, i : 

é, è, ê :
/e/, /ɛ/ (e使)

[é]使[è]

e :
/e/, /ɛ/

 -el, -em, -en, -er () : [e]

ö () : /ø/ ([eu])

ü () : /y/ ([u])



2sandà ""sonda ""pajan


[]

b, d, f, k, l, m, n, r, t, v : 

c :

(一)a, o, u : /k/ ()

(二)e, i : /ʦ/ ()

ch :

(一) : /ʨ/ 

(二)(e,i) : /k/ ()

dsch () :

(一) : /ʤ/ ()

(二) /ʧ/ ()

g :

(一)a, o, u : /ɡ/ ()

(二)e, i, ö, ü : /ʥ/ ()

tg

 /j/ ()

gl (i, ü), gli (a, e, o, u) : /ʎ/ ()

: glima «  », egl (ögl) «  ».

gn : /ɲ/ () : muntogna «  »)

h :

(一) : 

(二) ()() : 

j : /j/ ()

qu' : /kw/ (quattro, qui)

s :

(一)/s/ s : () ses « 6 », sesanta « 60 » ; () sis, sissonta ; () sis, sessanta.

(二)/z/ s : rosa ( rösa) «  », sut ( suot) «  ».

(三) () : /ʃ/ () : festa ( fiasta) «  » /fɛʃta/ ()/fjaʃta/ () sco ( scu) «  »/ʃko/ (), /ʃku/ ()

(四) : /ʒ/ () :  sdun «  » (tschadun)/ʒdun/ ()/ʧadun/ ()

sch :

(一)sch: /ʃ/ () : schanza «  », sche (scha) «  », nascher (nescher) «  » 

(二)sch: /ʒ/ () : Grischun ( : ), grischun ( : ), schanugl (schnuogl) «  »

s-ch () : sch + tch (: ch)

tg () : /tç/ ()Plättchenti,tu

tsch : « match »chtg

z :

(一)ts

(二)dz
[]

gla,e,o,ui, ü
Glatsch «  » /glaʧ/

() Gliergia () GlüergiaGloria «  »

gnmagnet () «  ».

schssschschsgsch

s-chstg

/tç/tgach() chüna, () tgegna, () tgina «  »  () chasa, () tgesa() casa, () chasa «  »

[]



(一)^ Population résidante permanente âgée de 15 ans ou plus, selon la langue principale.  Federal Statistical Office (Switzerland). 20141117

(二)^ Furer, Jean-Jacques:Eidgenössische Volkszählung 2000. Die Lage des Romanischen.Bern 2005.

(三)^ 201622ISBN 978-4-06-272965-9 

(四)^ Gross, Manfred: "Romanisch. Facts & Figures." Chur 2004. 

(五)^ abRüegg Jonas2014p.9-29 

(六)^ Furer (2005). p. 21

(七)^ Coray (2008). p. 86

(八)^ Rückschlag für Rumantsch Grischun an den Volksschulen. In: suedostschweiz.ch. Online-Meldung, 8. Dezember 2011, abgerufen am 8. Mai 2016.

(九)^ Beschlüsse der Gemeindeversammlung Surses. (PDF; 196 kB) In: surses.ch, Gemeindevorstand Surses, 28. Juli 2020, abgerufen am 2. August 2020.

(十)^ (obe/jas/cao): Klares Votum gegen Rumantsch Grischun. In: suedostschweiz.ch, 25. Juli 2020, abgerufen am 2. August 2020.

(11)^ Initiativkomitee für die Wiedereinführung des Rumantsch Surmiran in der Schule: Botschaft Zur Gemeindeversammlung vom 24. Juli 2020. (PDF; 371 kB) In: surses.ch, Gemeindevorstand Surses, 24. Juli 2020, abgerufen am 2. August 2020.

(12)^ http://www.rtr.ch/home/televisiun/Emissiuns_A-Z.html

(13)^ http://www.rtr.ch/home/radio/Emissiuns_A-Z.html

(14)^ http://www.radioengiadina.ch/virtual/dHBsPXBybyxjYWxsPTQ.html

(15)^ http://www.suedostschweiz.ch/zeitung/la-quotidiana

(16)^ Engadiner Post, Posta Ladina

参考文献[編集]

関連項目[編集]

外部リンク[編集]